Kore Savaşı’nın Başlaması (1950): Soğuk Savaş’ın İlk Büyük Çatışması

25 Haziran 1950, Kore Yarımadası’nda Kuzey Kore’nin Güney Kore’ye saldırmasıyla başlayan ve dünya siyasetini derinden etkileyen Kore Savaşı’nın resmi başlangıç tarihidir. Soğuk Savaş’ın ilk büyük silahlı çatışması olan bu savaş, ABD ve Sovyetler Birliği'nin liderliğindeki blokları karşı karşıya getirdi.

Kore Savaşı’nın Arka Planı

1. Japon İşgali ve Kore’nin Bölünmesi (1910-1945)

• 1910’dan 1945’e kadar Kore, Japonya’nın bir sömürgesiydi.

• II. Dünya Savaşı’nın sonunda Japonya teslim olunca, Kore 38. paralel boyunca ABD ve Sovyetler Birliği arasında ikiye bölündü.

• Kuzey Kore (Demokratik Halk Cumhuriyeti) Sovyetler Birliği tarafından desteklenirken,

• Güney Kore (Kore Cumhuriyeti) ABD tarafından desteklendi.

2. Soğuk Savaş ve Gerginlikler (1945-1950)

• 1948’de Kuzey Kore’de Kim Il Sung liderliğinde bir komünist hükümet kuruldu.

• Güney Kore’de Syngman Rhee başkanlığında kapitalist bir hükümet oluşturuldu.

• Her iki taraf da Kore’yi tamamen kontrol etme hedefindeydi ve sınırda sık sık çatışmalar yaşanıyordu.

Kore Savaşı’nın Başlaması (25 Haziran 1950)

1. Kuzey Kore’nin Saldırısı

• Kuzey Kore, 25 Haziran 1950’de sınırı geçerek Güney Kore’ye büyük bir saldırı başlattı.

• Kuzey Kore’nin Sovyetler Birliği tarafından sağlanan silah ve tanklarla donatılmış ordusu, hızlı ilerleyerek Güney Kore başkenti Seul’ü ele geçirdi.

2. Birleşmiş Milletler’in Müdahalesi

• ABD ve müttefikleri, Güney Kore’yi desteklemek için BM Güvenlik Konseyi’nden askeri müdahale kararı çıkardı.

• 16 ülke BM çatısı altında Güney Kore’ye asker gönderdi, Türkiye de bu birlikler arasında yer aldı.

3. Çin ve Sovyetler Birliği’nin Rolü

• Sovyetler Birliği, Kuzey Kore’yi dolaylı olarak destekledi ancak savaşa doğrudan katılmadı.

• Ekim 1950’de Çin, Kore’ye 300.000 asker göndererek Kuzey Kore’nin tarafında savaşa dahil oldu.

Kore Savaşı’nın Sonuçları ve Etkileri

1. Milyonlarca Kişi Hayatını Kaybetti

• 2.5 milyondan fazla asker ve sivil öldü.

• Seul ve Pyongyang gibi büyük şehirler harap oldu.

2. 1953’te Ateşkes Yapıldı

• 27 Temmuz 1953’te Panmunjom Ateşkes Anlaşması imzalandı.

• Ancak, Kore Yarımadası hala resmi olarak savaşta kabul edilmektedir, çünkü taraflar arasında barış anlaşması imzalanmadı.

3. Kuzey ve Güney Arasındaki Bölünme Kesinleşti

• 38. paralelde Kore ikiye ayrıldı ve bu sınır bugün de geçerliliğini koruyor.

• Kuzey Kore kapalı ve komünist bir rejim olarak yoluna devam ederken,

• Güney Kore demokratik ve ekonomik olarak gelişmiş bir ülke haline geldi.

4. Soğuk Savaş Derinleşti

• Kore Savaşı, ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki gerilimi artırarak Soğuk Savaş’ı daha tehlikeli hale getirdi.

• Vietnam Savaşı gibi başka bölgesel savaşların temelini attı.

  

Sonuç

Kore Savaşı, Soğuk Savaş’ın en önemli dönüm noktalarından biri olarak tarihe geçti. Bugün bile Kore Yarımadası’ndaki bölünme devam ediyor ve Kuzey Kore-Güney Kore arasındaki gerilim dünya siyasetinin en önemli konularından biri olmaya devam ediyor.