Kösedağ Savaşı (1243): Anadolu Selçuklu Devleti’nin Moğollar Karşısındaki Büyük Yenilgisi

Kösedağ Savaşı, 26 Haziran 1243’te Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında gerçekleşmiş ve Selçuklular için yıkıcı sonuçlar doğurmuştur. Bu savaşın ardından Anadolu Selçuklu Devleti, Moğol İlhanlılar’a bağımlı hale gelmiş ve bölgedeki siyasi dengeler tamamen değişmiştir.

Kösedağ Savaşı’nın Arka Planı

1. Moğolların Anadolu’ya Yönelmesi

• Moğollar, 13. yüzyılın başlarında Asya’nın büyük bölümünü ele geçirmiş ve Batı’ya doğru ilerlemeye başlamıştı.

• Önce Harzemşahlar Devleti’ni yıkan Moğollar, ardından Anadolu’ya doğru yöneldi.

• 1241’de Erzurum’u alarak Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı büyük bir tehdit oluşturdu.

2. Anadolu Selçuklu Devleti’nin Hazırlıkları

• Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Moğol tehlikesine karşı bir ordu topladı.

• Ancak Selçuklu ordusu içinde disiplinsizlik ve korku hakimdi.

• Moğol komutanı Baycu Noyan, Anadolu içlerine ilerleyerek Selçuklu kuvvetlerini Kösedağ’da karşılamaya karar verdi.

Kösedağ Savaşı’nın Seyri

1. Selçukluların Hızlı Dağılışı

• Savaş başlamadan önce Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev, ordusunun Moğollara karşı üstünlük sağlayacağını düşünerek saldırı emri verdi.

• Selçuklu askerleri Moğol hatlarına saldırsa da Moğolların karşı hamlesiyle düzenleri bozuldu.

• Moğollar, taktik olarak sahte bir geri çekilme düzenleyerek Selçuklu askerlerini tuzağa düşürdü.

2. Sultan’ın Kaçışı ve Ordunun Dağılması

• Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev, savaşın başında birliklerini bırakıp Sivas’a kaçtı.

• Liderlerini kaybeden Selçuklu ordusu hızla dağıldı ve Moğollar büyük bir zafer kazandı.

3. Moğolların Anadolu’yu Ele Geçirmesi

• Moğollar, Selçuklu direnişini tamamen kırarak Anadolu’yu yağmalamaya başladı.

• Sivas ve Kayseri gibi önemli şehirler tahrip edildi, halk büyük zarar gördü.

Kösedağ Savaşı’nın Sonuçları ve Etkileri

1. Anadolu Selçuklu Devleti Moğolların Bağımlısı Oldu

• Savaşın ardından Anadolu Selçuklu Devleti, İlhanlı Moğolları’na vergi ödemeyi kabul etti.

• Selçuklu sultanları, Moğolların kuklası haline geldi ve devletin gücü zayıfladı.

2. Anadolu’da Büyük Bir Yıkım Yaşandı

• Moğolların yağmaları sonucu birçok şehir harap oldu, halk perişan duruma düştü.

• Ekonomik ve kültürel çöküş başladı, Anadolu’da büyük bir otorite boşluğu oluştu.

3. Türk Beyliklerinin Yükselişi

• Selçukluların zayıflamasıyla Anadolu’da bağımsız beylikler güç kazanmaya başladı.

• Bu süreç, Osmanlı Beyliği’nin doğuşuna zemin hazırlayan gelişmelerden biri oldu.

  

Sonuç

Kösedağ Savaşı, Anadolu Selçuklu Devleti’nin Moğollar karşısındaki en büyük yenilgisi olarak kabul edilir. Bu savaş, Selçukluların çöküş sürecini başlatmış ve Anadolu’da yeni siyasi yapılar ortaya çıkarmıştır.