Mısır’da Memlüklerin Osmanlı'ya Karşı Mücadelesi (1517)

1517 yılı, Osmanlı İmparatorluğu ve Memlük Devleti arasındaki mücadelelerin zirveye ulaştığı ve tarihin akışını değiştiren önemli bir yıl olarak kabul edilir. Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim’in liderliğinde gerçekleştirilen Mısır Seferi, Memlük Devleti’nin sona ermesine ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır'ı ele geçirmesine neden olmuştur. Bu yazıda, Memlüklerin Osmanlı'ya karşı mücadelesini ve bu mücadelenin sonuçlarını ele alacağız.

Osmanlı-Memlük İlişkilerinin Arka Planı

Memlük Devleti, 13. yüzyıldan itibaren Mısır ve Suriye'de güçlü bir İslam devleti olarak varlık göstermiştir. Memlükler, Haçlılar ve Moğollara karşı İslam dünyasının savunucusu olarak öne çıkmış ve Kahire’yi merkez edinen bir yönetim kurmuştur. Osmanlı İmparatorluğu ile Memlükler arasındaki rekabet, özellikle Anadolu ve Suriye üzerindeki hakimiyet mücadelesi nedeniyle zamanla artmıştır.

Mısır Seferi (1516-1517)

Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim, 1516 yılında Memlük Devleti’ne karşı bir sefer başlattı. Bu seferin ana nedenleri arasında:

• Memlüklerin Safevi Devleti ile ittifak yapması,

• Osmanlı İmparatorluğu’nun İslam dünyasının liderliğini üstlenme isteği,

• Doğu Akdeniz ticaret yollarının kontrolünü ele geçirme arzusu yer almaktadır.

Yavuz Sultan Selim, ilk olarak Mercidabık Savaşı’nda Memlük ordusunu ağır bir yenilgiye uğrattı. Bu zaferin ardından Osmanlı ordusu, Suriye'yi ele geçirerek Mısır’a doğru ilerledi.

Ridaniye Savaşı (1517)

1517 yılında Mısır'da gerçekleşen Ridaniye Savaşı, Osmanlı ve Memlük orduları arasındaki nihai çatışmadır. Yavuz Sultan Selim, stratejik bir plan uygulayarak Memlük ordusunu arkadan kuşattı ve üstün bir zafer elde etti. Bu savaş sonucunda Memlük Devleti yıkıldı ve Mısır, Osmanlı İmparatorluğu’nun bir eyaleti haline geldi.

Memlüklerin Osmanlı'ya Karşı Direnişi

Memlükler, Ridaniye Savaşı’nda ağır bir yenilgi almalarına rağmen Osmanlı yönetimine karşı yerel direnişler göstermeye devam ettiler. Ancak Osmanlı İmparatorluğu, Mısır’daki otoritesini hızla pekiştirdi ve Memlük ileri gelenlerini Osmanlı bürokrasisi içerisinde değerlendirdi.

Mısır’ın Osmanlı Yönetimine Katkıları

Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır'ı ele geçirmesi, imparatorluğun İslam dünyasında liderliğini pekiştirdi. Bu fetih aynı zamanda Osmanlıların Kızıldeniz ve Hint Okyanusu ticaret yollarını kontrol etmesini sağladı. Ayrıca, halifelik makamı Osmanlı İmparatorluğu’na geçti ve Osmanlı Sultanı İslam dünyasının dini lideri konumuna geldi.

Sonuç

1517 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun Memlük Devleti’ni yenerek Mısır’ı ele geçirmesi, tarihsel açıdan büyük bir dönüm noktasıdır. Bu fetih, Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünü artırmış ve İslam dünyasında lider konumuna gelmesini sağlamıştır.