Rusların Osmanlı'ya Karşı Kırım Savaşları (18.-19. yüzyıl)

Kırım Savaşları, 18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında gerçekleşen önemli askeri çatışmalardır. Bu savaşlar, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki gücünü koruma çabası ve Rusya'nın sıcak denizlere inme politikası nedeniyle başlamıştır. Bu yazıda, Kırım Savaşları'nın nedenleri, gelişimi ve sonuçları hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

Kırım Savaşlarının Nedenleri

Kırım Savaşları’nın temel nedenleri arasında Rusya’nın sıcak denizlere inme isteği ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Karadeniz üzerindeki stratejik kontrolü yer alıyordu. Rus İmparatorluğu, Karadeniz üzerinden Akdeniz’e ulaşarak Avrupa’da daha güçlü bir konuma gelmek istiyordu. Bu durum, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğünü tehdit ettiği için iki imparatorluk arasında gerilime yol açtı.

18. Yüzyıldaki Kırım Savaşları

18. yüzyıl boyunca Osmanlı-Rus savaşları, Kırım bölgesinde yoğunlaştı. 1768-1774 yılları arasında gerçekleşen Osmanlı-Rus Savaşı, Rusya’nın Osmanlı topraklarına karşı başlattığı en büyük saldırılardan biriydi. Bu savaş sonucunda 1774 yılında imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu için ağır şartlar içermekteydi.

Küçük Kaynarca Antlaşması’na göre:

• Kırım Hanlığı, Osmanlı egemenliğinden ayrıldı ve bağımsız bir devlet haline geldi.

• Rusya, Karadeniz’de serbest ticaret yapma hakkı kazandı.

• Rusya, Osmanlı topraklarındaki Ortodoks Hristiyanların koruyucusu olarak tanındı.

Bu antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu’nun Karadeniz üzerindeki hakimiyetini zayıflattı ve Rusya’nın bölgedeki gücünü artırdı.

19. Yüzyıldaki Kırım Savaşı (1853-1856)

19. yüzyılda gerçekleşen Kırım Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu, İngiltere, Fransa ve Piyemonte Krallığı’nın Rusya’ya karşı birleştiği bir savaş olarak tarihe geçti. 1853 yılında başlayan bu savaş, Kırım Yarımadası’nda yoğunlaştığı için “Kırım Savaşı” olarak anılmaktadır.

Kırım Savaşı’nın en önemli nedenleri şunlardır:

• Rusya’nın Osmanlı topraklarındaki Ortodoks Hristiyanların koruyuculuğunu üstlenme iddiası.

• Rusya’nın Boğazlar ve Karadeniz üzerindeki kontrolü ele geçirme isteği.

• İngiltere ve Fransa’nın Rusya’nın Avrupa’da güçlenmesine karşı çıkması.

Kırım Savaşı’nın Gelişimi ve Sonuçları

Kırım Savaşı’nın en önemli cephelerinden biri, 1854 yılında gerçekleştirilen Sivastopol Kuşatması’dır. İngiltere ve Fransa’nın desteğiyle Osmanlı ordusu, Sivastopol’u kuşatarak Rus ordusunu geri çekilmek zorunda bıraktı.

Savaşın sonunda 1856 yılında Paris Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre:

• Karadeniz tarafsız bir bölge olarak ilan edildi ve burada savaş gemilerinin bulundurulması yasaklandı.

• Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğü Avrupa devletleri tarafından garanti altına alındı.

• Rusya, Kırım Yarımadası’ndaki askerlerini geri çekmek zorunda kaldı.

  

Kırım Savaşı’nın Önemi

Kırım Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki topraklarını koruma mücadelesinin son büyük örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Aynı zamanda bu savaş, modern savaş tekniklerinin kullanıldığı ve telekomünikasyon gibi yeniliklerin devreye girdiği ilk savaşlardan biri olarak tarihe geçmiştir. Kırım Savaşı’nın ardından Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflama süreci hızlanmış ve Rusya’nın Avrupa’daki etkisi geçici olarak sınırlandırılmıştır.